Küresel Veri Azlığı ve Takip Mesafesi

        Başka bir gezegene temelli yerleşme fikrini her düşündüğümüzde akla gelen diğer başlık kendi gezegenimizde yer alan veri akışındaki hakimiyetimizin çelimsizliği ile kala kalmamız olsa gerek.

        Yararlı olma katsayılarının yine tüketiciler ile belirlendiği üretim zincirleri konularından bağımsız olarak değerlendirildiklerinde takip mesafesinin belirlenemediği gözüküyor. Öneriler ana sayfanızda sıralandığında tümüne bakmak yerine seçim aşamasında oluyoruz. Zira yapay zeka önerme işleminde sıradanlıktan sadece bir adım ileride. Gerekli materyalleri sadece sizin izninizle değil izniniz olmaksızın tüketmeye çalışmasına rağmen üstünlük seviyesine yeterince uzakta. Akıl vereni biz olmamıza ve öğrencinin ustasını geçme felsefesine dayanarak vaktimizi çalmadığı günlerin ne zaman geleceğini merak ediyorum.

        Merak özünde araştırmayı beraberinde getirse de sanırım durağanlığım ile bana yetişmesini bekliyorum. Go maçında rakibinizin sizin tarafınızda alan yapmaya çalışırken; savaşa sürüklenmeyecek kadar uzak, yaşaması için gereken bir çift göz yapmayacağı kadar yakın takip ile ilerlemesini izliyor ve duvarımı güçlendiriyorum.

        Gezegenimizde araştırma kısmı, sınıfında "clicker" adı ile anılan video oyunlarda yer alan işleyişten çok da uzak değiller. Kısaca tanımlamak gerekirse yapmanız gereken sadece vakit öldürürken istenilen (genelde kullanıcı ara yüzündeki her hangi bir noktadır) noktalara basmanızdır. Tüm bu işlemler çerçevesinde tıklama başına aldığınız karı arttırmak adına kazancınızı araştırmalara yatırırsınız. Ağaç sisteminden ziyade fiyat filtresinden farksız bir tıklama sürecine gelmişsinizdir. Bu kısım fiyat performans olarak sınıflandırılan asıl kısımdır. Seçimleriniz getirisine göre yatırım yapma kararlarınızı etkileyecektir. Böylece serüveniniz esnasında zamanla geriye dönüp pahalı olduğunu düşünüp bıraktığınız yatırımlarını ucuzluğu karşısında döngüye gireceksiniz. Böylece hayatın her alanında fiyat bariyerleri ile durma noktasına gelip, yıllar sonra üzerine bir kez daha düşülen teknolojiler ve araştırma kollarının varlığını daha iyi anlayacaksınız.

        Destekçiler adını alabilecek yapılanmalar unutulabilecek çoğu teknolojiyi uzun süreler ayakta tutmayı başarsa da sonuç çoğu zaman değişmiyor. Clicker fikrinden uzaklaşamayan anlayışımız bu tip oyunların başlayanlarında oluşturduğu bağımlılık seviyesini gözler önüne seriyor. İşin içinde olmazsanız yani gözlemciyseniz farkındalık seviyenize göre girdabı görme ihtimalinizin olduğunu söyleyebilirim.

        İnternet üzerindeki araştırmalarımız çağın getirdiği yenilikler sayesinde sadece kelimeler aracılığı ile gerçekleştirilmiyor. En azından kullanıcı ara yüzümüzde bu işlemler kelimeler haricinde de karşılığını buluyor. Ses ve görsel aramaları, veri kütüphanelerinin gelişmesi ve sınıflandırma yeteneklerimizin hızı ile gelişmeye devam ediyor.

        Uzay hedefinin konuşmalara çokça dahil edildiği gezegen üzerindeki bir deneylerin diğer gezegenlerde tekrar edilme arzusu ile birleşiyor. Mevcut tüm kütüphanemizin evrensel oluşu ve referans değerlerinin miktarının belirlenebilmesinin bir diğer yolu uzay gibi gözükse de küresel veri azlığından dolayı clicker serüvenimizin yani gezegenimizin bilinmeyenleri içinde yeni fırsatlar doğurması gerektiği taraftarıyım. İnternet üzerinde dolaşımımızda görsel tabanlı arayışımız çok daha büyük hızlara ulaşmamıza sebebiyet veriyor. Yazılı eserlere ulaşımımız dahil olmak üzere bizi karşılayan küçük resimler dahil yazıyı okuma olasılıklarımızı arttırıyor. Yazının bütününün oluşturduğu uzun görsel dahi bu olasılıkların oynamasına hizmet ediyor. Yukarı hakkında elde ettiklerimizin çoğunu ise merceklerimize yansıyanlardan biliyoruz.

        Yeryüzünde yer alan büyük su kütleleri ve derinlerde bulunan kaya parçaları için pek de aynı şeyleri söylemek mümkün değil. Gözlemin temelinde ışık yer alıyor. Fakat bu konu çok uzun zaman önce yeni araçlar ile çözülmeye başladı. Şimdi yukarı ve aşağı arasında yatırımların geri dönüşünün olasılıkları arasında gidip gelirken birikimlerimizi harcıyoruz.

        Tarafımızdan etiketlenmemiş her eser incelenme kuyruğunda yer alma ayrıcalığına sahip olamama ihtimali ile karşı karşıya. Hazineler ve çöplerin değer yargılarınca mevcut biçimlerinden günümüz renklerine dönüşümünde; tanımlanan zaman diliminde gerçekleşmeme ihtimalinin göz önünde bulundurulması, ulaşılan sonuçların kayıp sonuçlara olan merakı arttırmasından öteye gitmediğini gösteriyor. Kazanılan tüm varlıklar değer kaybediyor ve ardından tutarsız bir gelecek şekilleniyor.

        Günlük/haftalık/aylık/yıllık/biteviye... Şeklinde söz edebilecek arama sınıflandırmalarım bulunmakta, gözlem yeteneğim ve ilgi alanımın değişmesi ile söz edilen miktarların artışı günlük hayatın akışına doğrudan müdahale etmesi dolayında takip mesafesinin belirlenmesi konusu, beni durum üzerinde bir kez daha düşünmeye sevk etti. İşlemin hızlanması ve tarama sonuçlarında elde edilen kar potansiyelinin azalmaması için yeni tekniklere ihtiyaç duyduğum aşikar olduğunda bu zamana kadar kazandığım deneyimin değerlendirilmesine karar verdim. Bu arama süreci esnasında ilgi dağıtacak ek bir verinin işlenmesini engelleyerek, elde ettiğim zamanın bu kar için değer olduğunu söylemem gerek. Ancak atlanılan asıl noktanın çok daha önemli olduğunu düşünmekten kendimi alamıyorum. Zira tüm ölçü birimlerim daha önce gördüğüm örneklere, kayıt aldığım referans noktalarına göre şekilleniyor. Bu işlem esnasında farklı olarak tanımlayabileceğim çoğu eser güzellik anlayışıma hitap etmemesi veya farklı olması sonucuyla eleniyor. İlginç projelerin değerlendirilmesi, fırsatların kaçırılması en önemlisi ise yeni referans noktalarının oluşturulamama tehlikesi ile karşı karşıyayım.

        Yukarıyı izlerken elde ettiğimiz veriler, benzerlikler veya farklılıklar; deniz seviyesinin altında kaçırdığımız yeni referans noktalarımızın yerini tutabilir mi? Daha doğrusu aynı zaman diliminde bilim insanlarımızın olgunluk seviyelerinin yorumlama hızları her iki noktada da istenilen hızda sonuçlar verebilir mi?

        Olgunlaşmış meyveyi çekirdeğinden ayırma esnasında temiz bir sonuçtan bahsetmenin mümkün olmayacağı gibi kumların akmaya devam ettiği zaman diliminde kararsızlıklarla her iki yönden de mahrum kalmak istemiyorum. Akla diğer gelen bir çözüm ise kaynakçalar. Kaynaklar bu yüzden var anlamsız gelen çözümlemelerin detaylarına ve ulaşılmış olunan bilinç seviyesine uygun yorumlamalarına varmanın kolaylaştırıldığı bir ağaçlandırma yapısı.

        Şimdilerde yapay zekanın yaptığı takip ettiğimiz güzergah doğrultusunda yolculuğumuzu sonlandırana kadar eşlik etmekten öteye gitmiyor gibi hissediyorum. Dilersem geçmiş fotoğraflarıma, videolarıma veya unuttuğum yer imlerime bakarak arayış seviyemi tekrar inceleyebilirim. Fakat bunu istediğime emin değilim. Mevcut biliş seviyesi diğer insanlardan bağımsız yorumlama kabiliyeti ile donanmış bireysel bakış açısının yitirilmesi kaçındığımız asıl şey.

        Küresel veri azlığı sanırım yetersiz gücün, güç isteyen unsurların isteklerinin bir birine benzemesini sağlayarak rahatlatmaya çalıştığımız akıştan ibaret.

Kullanılan görseller: 0,1,2,3,4

Devamını oku...

Yer İmi ve Genç Savaşçılar

        Bir kez daha bilimin ışığı kendi sıcaklık değerleri ile oynuyor. Bana öyle bir yapay zekadan bahsedin ki, o gün üretim seviyemi hem sol hem de sağ beyin yarım küreme hesaplasın...

        Son bir kaç gündür, kullanmaya başladığımdan bu yana yaptığım şeyi yoğun bir şekilde gerçekleştiriyorum. Yerimi düzeltme işleminde büyük grupların, kontrolü zor fakat aradığınızı bulma evresinde oldukça yardımcı küçük gruplardan daha iyi olduğuna karar vermemle gelişen bu aktivite; ilk bakışta süre gelen bir takım yüklerden kaçma işi olarak ortaya çıkmış da olabilir. Sebeplerin belirli noktalarda önemsizleştiğini düşündüren, neyin nerede ve niye olduğu belli olmayan kesinlikle düzenden nasibini almamış küçük grupların kentsel dönüşüme kurban gittiği, öte yandan bazı küçük grupların başlıkları itibari ile içindeki kaosu gizlemekle kalmayıp sanatsal çalışmalara kaynak olmaktan çekinmediğini fark ederek bu birleştirme işleminin yine bölgesel olarak düzenlemek zorunda kaldım.

        Genel olarak çoklu sekme kullanıcısı olduğumdan bu konuda açık ara farka sahip bir tarayıcı kullanıyordum. İnsanlardan duyduğum, fırsat verdiğim bir çok tarayıcı denerken performansının kullanım şeklime uygun olmadığını gördüğüm nice tarayıcıyı övülmeye layık göremedim. Her birinin kendilerine has özellikleri olmasından dolayı ise son dönemde çok fazla tarayıcı çeşidini bilgisayarımda tutuyorum. Ancak varsayılan tarayıcımı değiştirmek zaman zaman isteme noktasına gelsem de bu durum hiç değişmedi.

        Aslına bakarsanız tarayıcıma o kadar alışmıştım ki yerimi kargaşasından kurtulmak adına varsayılana yakın yeni bir tarayıcıya da geçmek beni düşündürüyordu. Bu yüzden bir kaç araştırma ve bilenlere sorma cesaretini göstermekle birlikte aynı tarayıcıyı defaatle tek bilgisayar üzerinde kullanabileceğimi öğrendim. Tahmin edebileceğiniz gibi çok kısa bir sürede yeni yerimi boşluğu dolmaya başladı. İki yıl içerisinde içinden çıkılmaz bir hal aldığında iki tarayıcı verimi birleştirmeye karar verdim. Böylece 18k civarında ögeye sahip yarı düzenli bir tarayıcıya sahip oldum. 42MB civarı yer kaplayan bookmarks'ı ile şu anlık yeni gözdem. Tabii olarak aynı tarayıcıyı çoklama işlemi sadece 2 ile sonlanmadı. Ama şimdilik ikisinin birleşmesi yeterli diye düşünüyorum.

        Bu düzenleme esnasında çok uzun zaman önce izlediğim, son 5 yılımda aramak için çok da çaba harcamadığım ve son 3 yıl içerisinde mesleki bir konuşma esnasında "capital" kelimesinin geçmesi ile anlık bir aydınlanma yaşadım. Televizyon teknolojisinin çok da abartılmadığı yıllarda denk geldiğim ve bilim-kurgu ikilisinin bilimine çok dokunmayan kurgusuna ise dokunmaktan çekinmeyen bir televizyon dizisiydi. Geçmiş ve şuan arasındaki eleştirel seviyemle bu esere baktığımda yapılacak yorumların farklı olması beni sevindirecektir. Ancak konun özünde eser değil esere ulaşma yöntemlerinin sorgulanması olduğu için bu eleştirel yorumu belki daha sonra yaparız. Üniversite yıllarımda arkadaşlarıma bu seriyi kısmi(hatırladığım kadarı ile) olarak anlatmak sureti ile onların ismini vereceği noktayı merak ediyordum. Ancak hiç biri bu esere denk gelmemiş veya hatıralarına ekleyecek kadar kaliteli bulup karşılaşsalar bile izlememişti.

        Capital kelimesinin anılarımı canlandırma ve yeni anahtar kelimelerine ulaşmamı sağlamaya etkisi üzerine bir yazı ile karşılaştım. Yani göreceli olarak yazı tam olarak capital kelimesi ile bağlantılı değildi. Aslına bakarsanız kelimelerin kendisinden ziyade görsel tabanlı bir kuramdan bahsediliyor. Duyu referanslı baskılama olarak nitelenen yeni gelişme bizim durumumuz içinde temeller oluşturabilir. Bir şeyi daha önce görmüşsek bu işlem bir kez daha gerçekleştiğinde beyin bunun farkına varıyor. Bu işlemi depolarken kaynakça belirttiğine emin olabilir. Zira çağrışımlar temelin de bu izi sürüyor. Görüntüler kelimeler ile bağlanıyor. Belki de bu işlem iç sesimizle belirginleştirdiğimizde gerçekleşiyor. Yani kaynak kısmının çeşitliliği ve hatırlanma seviyesini o konu üzerinde uğraşımız belirliyor. Fakat bizim konumuzda sıradan bir izleme faaliyetini ve yıllar boyu seyrek arayış takip ediyor. Aydınlanma noktası ise sürekli bir şekilde sorgu işlemi gerçekleştiren beyinin işlemin tamamlandığı anın hemen ardından dosyayı kapaması olarak yorumlanabilir. Dizin ne kadar uzun ve karmaşıksa ışığın tonu ve şiddeti de bu ölçekte değişecektir.

        Serinin adı her ne kadar aklımda olsa da Türkçe'ye çevrilme esnasında veya yanlış hatırlama ihtimali ile arama motorları bana istediğim cevabı vermiyordu. Arama süresince bilinmesi gereken diğer bir unsurda serinin bu tip eserlerce çokça kullanabilecek bir isim seçmesiydi. Ama ulaşılan ana sonuç çeviri esnasında kaybedilen isimdi. Bu noktada benzerlerinden bağımsız isim seçimi hatırlamayı zorlaştıracağını düşündüğüm bir etki oluşturabilir. Fakat benzerlerinin arasından rahatlıkla sıyrılması belki de bu şekilde daha kolay olacaktır. Öte yandan hatırlanmaktan ziyade bazı toplumlar kelimelerin kendi dillerindeki karşılığı görmeyi tercih ediyorlar. Belki de doğrudan çeviri yerine hisleri ile çevirmek istiyorlar. Doğal olarak düşünülmesi gerek bir diğer madde her toplumun kelime hazinesinin zenginlik seviyesinin denk olmayışı. Bu durumda bir esere gezegenin herhangi bir yerinde bulunması kolay bir yiyecek maddesinin ismini vermek daha mı kolay olacaktır? Belki bir alt madde daha eklemek olayları daha iyi karıştıracaktır. Bu ismin şekil yönünden tanımlanabilecek herhangi bir eşya olması da olasılıklar içinde yer almalı diye düşünüyorum. Tüm bu işlemler çerçevesinde gezegenin simgelendiği bir kelimenin varlığı veya zamanla kaybolacağına inandığımız alfabelerin kullanımından kaçınarak sadece bir sembolün arkasına sığınmak belki daha doğru olabilir.

        İşler eski yer imlerime dönmeden devam edelim lütfen. Kelimelerden hatıralara ve yerimi düzenlemesinden unutulmuş diyarlara. Denk gelmiş olduğum başka bir yazı da ise yapay zeka destekli tahmin yeteneklerinden söz ediliyor. Yapay zekanın doğrudan ilgisi olduğu düşünülmeyen bir takım verileri işlemede ve yorumlamada her gün şaşırtıcı bir örneğini çekinmeden gösterdiğini görüyoruz.

        Yerimi düzenleme işleminde uzun zaman önce eklediğim ve zihinden kayıp giden yeni bağlantılara ulaşmam ilginç bir tazeleme sağladı. Sonuç olarak hatıralarda yer alan adı lazım değil diziyi de bulmuş oldum. Gün içerisinde yanımızda taşıdığımız internet erişim birimleri işlerimizi kolaylaştırmaya devam ederken gelecekte hatıralardan ziyade geçmişteki deneyimlerimizi ve anlık tercihlerimizi göz önünde bulunduran yapay zekalara sıklıkla denk geliyoruz. Özellikle reklam başlığı altında pineklemeyi seven bu arkadaşların üretim konusunda havayı, suyu o günkü yatağımda bulunan kumaşın üzerindeki kılcal vadiler arasındaki statik elektriği hesap ederek uykumun kalitesini ölçüp ulaştığı sonuçla o gün üretilecek ürün beynimin hangi tarafına elverişli olduğunu söylemesi asıl arzumdur.

Kullanılan görseller: 0,1,2
Kaynaklar:
https://www.pnas.org/
https://heart.bmj.com/

Devamını oku...

Korkuluk

        Bazı kelimeler hususi olarak insan hayatını etkiliyor diye düşünüyorum. Bu cümlem alelade bir şekilde dile getirilmemeli. Siz zaten bu etkileşimin farkındasınız. En azından video yerine bu yazılı materyali inceliyor oluşunuz bunu kanıtlıyor. Fakat değinmek istediğim konu bazı kelimelerin anlamını oluştururken analiz etme yeteneklerimize zaman içerisinde müdahale etmesi durumudur. Soyut veya somut kavramları tanımlarken kullandığımız bu harf öbekleri, olaylara bakış açımızı doğrudan etkiliyor. Bu bağlamda belki de hayat boyu yapılan hamlelerimizi şekillendiriyor. Kelimelerin bir birinden türemesi, zaman içinde anlamlarını yitirmesi veya bambaşka anlamlara gark olması durumu ise işleri daha ilginç bir hale sokuyor.

        Bu harf öbekleri gezegen üzerindeki yolcuların neredeyse tümü tarafından kullanılıyor. Alfabeler çok uzun zaman önce bölgesel olsa da yazının icadı ile hızla yayıldı, ilginç şekiller yeryüzün her yerinde belirmeye başladı. Pek tabii olarak sözlükler en büyük rehberlerden biri haline geldi. Taşınabilirlik noktası ise şuan zirvede yer alıyor diyebilirim. Küçük bir plastik-cam-metal karışımı kutu hiç ziyaret etmeyeceğimiz, belki de adını dahi duymayacağımız diyarda konuşulan dillerin anlaşılması noktasında yardımcı olabiliyor. Fakat daha önce bahsettiğim konu olan, zihnen canlandırılan sözcüklerin kelime bazında bir araca gereksinim duymadan iletilebilmesinin mümkün olabilme ihtimalinin bu günlerde yine dillendirildiğini görüyorum. Gerçi bahsedilen konu temel diyeceğimiz aşamalarda gezinse de yine geçenlerde gördüğümüz Neuralink yardımı ile Mindpong oynayan Pager isimli şebek çok daha üst düzey bir deneyime ev sahipliği yaptı.

        Beyin-bilgisayar arayüzleri (BCIs) gelişmeye devam edecek, merak edilen nokta ise dilin işlevinin ne kadar zamanda kaybolacağı? Edebi eserlerin ne zaman yitip gideceği? Fakat asıl konumuz bu derinlikte mi emin değilim?

        Geçenlerde karşılaşmış olduğum diğer bir şey ise yeni bir kelime, en azından benim için. Başka lisanlara olan ilgim dahili içerisinde gerçekleşmeyen bu olayda kelimenin Türkçe karşılığı ile başlamak istiyorum. "Korkuluk" hali hazırda kendileri için kullanılan küpeşte(Rumca), tırabzan(Farsça) ve akla gelmeyen başkaca kelimelerde mevcut. Korkuluk kelimesinin bizim konumuz ile ilgili olan manası "Düşme tehlikesi olan yerlere çekilen duvar veya parmaklık"(TDK).

        Kendisi üzerine derin düşünceler tüketilmesi ile tehlike noktasının sınırında durağanlığı ifade ediyor. Korkuların hapsedilmesine yarayan parmaklıklara sahip arkası yarı görülebilen duvarda diyebiliriz. Akla ilk gelen uçurum gibi son derece tehlikeli ve bir o kadar güzel manzaralara ev sahipliği yapan yüksek seviye farkı olan bölgelerin kıyısında seyir eylemini bozmayacak fakat seyreden kişiyi de güvende tutacak bu küçük duvara verilen ad korkuluk. Öte yandan sınırlarda olma durumu öğreticilik esası gereği daha verimli bir sürece ilham kaynağı oluyor. Dolayısı ile korkuluk kavramı bir kademe daha önem kazanıyor. Mimari yapılarda ise merdiven ve balkonlarda öncelikli olarak gözüken bu ufak koruyucular açıklamada da dile getirilen korku unsurunu yok etme üzerine üretilmiş eserler. Dilin yapısında bulunan yeri geldiğinde somutlaşabilen, soyut korku kavramının şekillenme yeteneğini engelleyici bu yapılar; merdiven sistemlerinde sıradan yürüyüş tarzımızın değişmesine destek olmak mahiyetinde yanı başımızda duruyor. Genelde büyük yapılar içersinde karşılaştığımız yürüyen merdivenler hareketli korkuluklara sahipler. Durağanlığı simgeleyen korkuluk kelimesinin hareketli tarzda bizim yanımızda eşlik etme vazifesini idame ettirme yeteneği kavramın birazda olsa çürümesine sebep oluyor. Öte yandan korkumuzu frenleyen bir gardiyan edası ile yanımızda gölge misali hareket etmesi, ona dokunabilmemiz ile sert gardiyan görünümünden daha sıcak yapıya; sanki gerektiğinde dişlerini gösterebilecek bir evcil hayvana dönüyor. Uçurumun eş değeri sayılabilecek balkonlar ise başka bir kullanım noktası. Sehir zevkini olumsuz yönde etkilemeyecek korkuluk yine endemik bir manzaranın hayaline kavuşmayı sağlıyor. Tüm durağanlığı ile... Yine gemilerde kullanılan aynı işlevdeki yapılara küpeşte dense de esas amacın değişmeme durumuna istinaden korkuluk kavramını kullanmaya devam edeceğim. Ancak değişen noktanın, durağanlık seviyesinin azalma durumunun dikkate değer olduğu su götürmez. Zira yolculuk halinde serüvenden uzak kalma ihtimalini azaltma hedefi içerisinde olan bir yapıya dönüşmüş oldu. Belki örneklere vücut bakımından hakimiyetin zorlandığı yaşlarda olan insanlara yardımcı tutacaklarda örnek verilebilirdi. Köprü ve yol kenarlarındaki sabitlemeleri unutmamak gerek.

        Karşılaşmış olduğum kelime, "Handrail" idi. Doğrudan çeviri yaptığımızda el rayı diyebilecekken bizdeki karşılığı "korkuluk" olarak yer almış. Yani dilimize böyle geçmiş demiyorum. Kültürel olarak bu şekilde işlemişiz. Belki daha detaylı bakılabilirdi. Ancak ilk izlenimde verdiği hissiyat bahsedilmeye değer olduğunu hissettiriyor. Rotanıza oldukça yakından, paralel olan ve bir sonraki kontrol için bir parmaklık görevi gören doğrusal özelliği ile irite etme yapısında bulunmayan ek bir yol. Üstelik kendisine seslenme durumunda zihinde oluşan imgeler durağanlıktan oldukça uzak. Daha çok harekete geçmeniz üzere talimatlar veya güzergah çizimi niteliğinde.

        Biri sınırlarda yürümenin diğeri ise sınırlarda korkusuzca durmanın üzerine düşündürürken ikisinin de fiziksel karşılığı aynı. Tüm bunlara istinaden ikisi özelinde, biri diğerine göre daha manidardır demek hoşuma gidebilecek bir sonuç değil. İkisinin de hazinenin birer parçası olduğuna inanıyorum. Beyin-bilgisayar arayüzleri (BCIs) yaygınlaştığında ikisinin de kendilerine has etkileyiciliklerinin yitireceğine olan korkumun hangi korkuluk ile frenleneceğini veya hangi takip destek sistemi ile ilerleyeceğimi bilmiyorum.

        BCIs, işleyişi daha doğrusu iletişimi anlaşılmazlık durumundan sıyırıp çıkaracak. Batı edebi eserlerinin doğunun ahenktar gizeminde, doğu ise edebi eserlerinin batının mükemmelliği arayan köşelerinde hissetmeye çalışacak. Belki gezegenin dışındaki arayışı hızlandırma girişiminin en önemli öncüsü BCIs olabilir. Zira dili tüm kültürel mirası sanal ortamlarda saklayabilecek kapasiteye sahip olurken kullanım kolaylığı bakımından hepsine arkasını dönecek. Macera duygusunun yok edilememe durumu ile yeni kültürlerin olma ihtimali ile yeni gezegenlere yolculuk yapılacak. Yeterince sadeleştiğine inanan her insan tatları daha iyi alabileceğinin ümidiyle yeni bir yemek servisi ister.

        Şimdi düşünülmesi gereken diğer dillerdeki korkuluk kelimesinin karşılığının incelenmesi olsa gerek.

Kullanılan görseller: 0,1,2,3,4

Devamını oku...

Parıltılı İnsanlar

        Belki ömrünüzün çok az bir bölümünde böyle insanlara denk gelmiş olabilirsiniz?  Aranızda pokémondan haberdar olmayanların en kısa sürede hakkıyla haberdar olması dileğiyle, bu konuyu daha sonra açmak üzere kapıyorum. Fakat az miktarda tadına bakmanın zararı olacağını henüz düşünmüyorum. Yıl 1996'yı gösterdiğinde bir video oyunu yeryüzünü değiştirmek adına, piyasaya damgasını vurdu. En azından adını duyan çoğunluğun hem fikir olabileceği büyük damga.

        Sık sık bahsettiğim Hikaru no Go(ヒカルの碁) adlı seriyi hatırlıyorsunuzdur. Bu seride başrol olduğunu düşündüğümüz kişi Shindō Hikaru (進藤ヒカル)'nun adının manası yani Hikaru kısmı parlak/parıltı demektir. Shindō kısmı ise titreşim veya salınım manasında. Seride Hikaru'nun bölümler boyu öğreniminin ve çevresine yaydığı ışığın salınımını izliyoruz. Serinin özünde ise; tekilliğin, parıltının varlığına olan inancını kapsamadığı şeklinde bir yorum bulunmaktadır.

        Koleksiyonerliğin temelinde ise bildiğiniz gibi nadirlik esası vardır. Pokémon adlı eserde nadirlik durumu pokémonların yakalanma/bulunma güçlüğü ile eşdeğer olsa da başka nadirlik durumları da söz konusu. Bizim bahsetmek istediğimiz nokta ise Shiny (光る(Hikaru)) Pokémon'lar.

        Bahsettiğim insanlar Shiny insanlardır. Sözlerinde parıltıyı eksik etmeyenler diyelim. Bu insanların genel özellikleri sözlerin muhteviyatıyla ilgisiz bir şekilde, sözün dudaklardan dökülüşündeki titreşimlerde. Anlattıkları konu anlatım şekliyle mutluluk saçar, gözlerde sese eşlik eder ve parlar. Sesin titreşimlerinde tatlı bir heyecan hissedersiniz. Muhabbetin ilerlemesi ile genelde kontrollerini kaybederler ve beyinden gelen akış nefesin yetmemesi ile sonuçlanır.

        Anlatılan şeylerin doğruluğu da kimi zaman parıltıdan bağımsızlaşır. Anlatılana muhabbet, yek pare şekilde aktarılana geçmeye başlar. Bu işlemin gerçekleşmesi esnasında yükün büyük kısmını kelimeler taşısa da olayın doğası gereği mimikler, ses tonu, ortam gürültüsü, ortam kokusu, ortam rekabet durumu ve elbette gözler... Bu sahneye şahit olmak biraz da endişe vericidir. Benzerini gerçekleştirebileceğiniz olan inancınızı sorgularsınız. Bu sorgulama durumu, sörf sırasında büyük dalgayı kaçırma girişiminden başka bir şey ifade etmez. Parıltıyı gözleriniz ile görmenize rağmen kulaklarınız olaya eşlik etmek yerine iç sesinize kulak verir.

        Parıldamak ise tekil olamayacak kadar girift bir kimyadır. Öncelikle etkileşimdir diyebiliriz. Yani en az iki bileşene sahip, bir biri ile iletişime geçebilecek maddelere ihtiyacınız var. Aynı ortama koyduğunuzda gerisini zaman halledecektir. Uygun maddeler görsel efekt şöleni sunabilecekken, kötü senaryo ise ortamda durulmayacak zehirli gazlara gebe olabilir.



        Bu ziyafet menüsü sürekli tüketime elverişli mi bilmiyorum. Zira bu işlem kesintisiz akışa muhtaç veya duraklama bölümlerinde iyi olmayan takviye gıdaların alınmaması gereken bir kür. Geleneksel kaynak tüketim mecraları, genel kalitesinin varlığını kanıtlamak adına çok daha düşük kalite içerikleri menüsünde barındırabilir. Ara notaların yüksek kaliteyi daha arzulanır kıldığına olan inanış, toplu bir kalitesizliğe giden yolda bayrak taşımak olsa gerek. Daha iyiye olan arayışı tetiklediğini düşünenlere daha yakın hissedebilecek olsam da, kalitesiz olduğu kesin olarak kabul edilen bir ürünü ortaya çıkarma mutsuzluğu dayanılmaz bir reddi beraberinde getiriyor. Bu yüzden parıltılı insanların yanında onları gözükür kılacak karanlığa ihtiyaç duymazlar. Bilakis yeterince parlak olmaları hali hazırda bir karanlık haleye de ev sahipliği yapmaktadır. Bıçağı bıçakla bilemek gibi yine kendi seviyesinde başka bir uzmanlıkla çok daha cezbedici ışık perdeleri görülebilir.



        Tekrarı zor olan sahnelerin sergilenmesi izleyicide kayıt korkusu oluşturur. Sadece giriş bileti kayıt için yeterli görülmez. Kayıt işlemini gönlünce gerçekleştirse bile bu isteği onu ancak hüzne boğabilir. Zira yaşadığımız çağda henüz son tüketici ürünleri arasında yer alan kayıt cihazları parıltı kaydedici özelliğine vakıf değiller. Üstelik kayıt işlemi için ilginizin kayması durumu başka bir dalgayı daha kaçırdığınızın kaydı niteliğindedir. Anı kayıtları üst başlıkları çok, detayları az miktarda barındırmalıdır. Zira beynin güzel ile teması bambaşkadır. Detayları o halleder.

        Bazen kelime dağarcığının yetersiz gelmesi sebep olacak, çözümleme esnasında anlatım yoksunluğu çekebilirsiniz. Fakat beyin böyle değildir. Tüm işlemleri yapmasına ek olarak bilgiyi sizle paylaşır. Nadir bir şeyle karşılaştığınızda tüm uyarı bildirimleri size sunulur. Kaçınılması gereken durum veya kaçırılmaması gereken bir fırsat. Bu işlemlerin her biri kısa sürede halledilmesinin yanı sıra kütüphanenizdeki diğer tüm benzer durumlarda ulaşmış olduğunuz sonuçları sıralayarak bir takım seçenekleri önünüze sermekten çekinmez. Yeterli vakti varsa kütüphanenizde doğrudan size ait olmayan kayıtları inceleyerek başka tecrübeleri hesaba katmaktan kendi alıkoymaz. İşte bu noktada ses analizi beyin tarafından görsel veri olmaksızın dahi işlenecektir.

        Psikoakustik konusunda Zürih Üniversitesi Psikoloji Bölümü'nde çığlık tayfları üzerine bir araştırma takımının yaptığı çalışma işleri biraz daha bilimsel yapıyor. Çığlık kavramı hızlı ayrım örneklerinden biri. Peki sadece ses denetimi yapılarak türünü (korku, öfke, eğlence vb.) ayırt etmek mümkün mü? Denek sayısının az olması bir yana cevap evet olabilir. En azından beyin tepkilerimiz böyle olduğunu söylüyor. Sinirsel hassasiyet göstergeleri dinleyicilerin olumlu çığlıklara tepkisinin endişe verici çığlıklara nazaran daha hızlı olduğunu gösteriyor.

        Bu konuda kaderde bu insanlar ile hep karşılaşma durumunda olsam da, yeterliliğimi sorgulama kısmında vakit kaybediyorum. Sizde onların farkındaysanız onları üzmemeye çalışın lütfen... Belki günün birinde sizde bileşenlerden biri haline gelirsiniz. Hiç karşılaşmamışsanız günler çuvala girmedi, kaçıracağınız yönünde korkunuzda olmasın. Gözleri, güzel sesinde anlatılmaz heyecanlara gark olduğunuzda beyniniz size gerekli mihmandarlığı yapacaktır.



Işıklar içinde şehir
Kaybetti parıltısını
Kulaklarda bir, şiir
Kaybetti lakırtısını

Yüreğin saati durmuş
Kaybetti tıkırtısını
Kapım kapanmaz olmuş
Kaybetti gıcırtısını

Kurudu göz pınarları
Kaybetti şakırtısını
Gönül yalnız darıldı
Kaybetti çatırtısını

Cesaret, görmez oldu
Kaybetti patırtısını
Şehir, insanla doldu
Kaybetti takırtısını


Kullanılan görseller: 0,1,2,3,4,5

Devamını oku...