Bu hafta, yine nar ekşisi damlalarını temizlerken buldum kendimi masamda. Hayatımın eğlenceli yıllarını tanımlayan ucuz ve yekun teşkil etmesi ile pahalı bir sosun masa yüzeyinden çıkmasıyla ilgili bir takım hayaller de peşinden silindi o anda.
Nedense tekrara düştüğüm noktalarda yıllar önce izlediğim bir televizyon reklamı gözümün önüne gelir. Her ne kadar mantıklı olmayan temellere yaslanmaya çalışılan bir reklam olsa da gözümün önüne düşmüş olan çizgiler oldukça manidardır. Sanırım reklam; hatırlayamadığım(disk de küçük bir arama ile sonuca ulaştım) banka firmasının seçtiği şu sözler "İşte bu, senin hayatın... Biraz uzaktan bakınca, geride bıraktığın iz bu kadar aslında." üzerine devam ediyordu. Küçük yaşta izleyince etkileyici sözlere sahip olduğunu düşünmemek elde değil.
Öte yandan yeterince uzaktan bakıldığında zaten tüm çizgiler istenilen sadeliğe ulaştırılamaz mı? Bu çizgilere şahitliğim, çok yeni olmayan öğrenim dönemlerime girdiğimde vuku bulması ile oluşmuştur. Defaatle başlanıp bir birinden çok da uzakta olmayan noktalarda aynı işi bırakmış olmak; o işten sizi fazlası ile uzaklaştırdığı gibi kağıt üzerinde oldukça derin ve dikkat çekici çizgilere de sahiptir.
Kişiyi oluşturan çizgiler bütünü, sadeliği veya gotik yapısıyla dikkat çekici hal alabilecek durumdayken; yine aynı çizgilerin mevcudiyetinin bir sonraki nesle aktarımı, desenlerde anlamsız bozulmalara sebep oluyor. Güzelliğin tanımı her gün damıtılırken, ışığın odak noktasını simgeleyen daire baştan beri özel bir merkezi dışarı taşırmadan dönüp durmuştur. Bu bağlamda reklamla beraber her tekrarım beni oluşturan temellerin sağlamlaşması yönünde beni sebeplere ihtiyaç duymayan bir korkuya iter. İnsan özelinde genellemeyi rahatlıkla yapabileceğimiz ve temel ihtiyaç sınıfına giren bir çok maddeyi saymak mümkün olduğundan; başlıkların altında yatan çeşitlilikler ile kendimizi avutuyoruz. Kimisi yeni keşfedilmiş adrenalin yoğunluğu yüksek heyecanlar peşinde olsa da, ekseriyeti daha durgun sularda seyretmeyi daha elzem olarak tanımlar.
Desenlerin tekrarı ve benzerliği hakkında yapılan bir çalışmada takip etmenin daha kolay olduğu bir evreye girilmesiyle; insanlarda doğrudan etkileme ihtimali olan kuşaklar arası değerlendirmeyi göz ardı edip, daha büyük(aslında uzaktan) verilere bakma imkanı sağlayabilecek başka bir çalışmanın birleştiğini görme isteği içimde oluşmuş oldu. Böylece kişi torunun torunu bağlantısı ile çizdiği desen benzerliklerini değerlendirebilecek. Pek tabii bu değerlendirme doğrudan işe yarayacak mı? Bunu henüz dillendirmek pek doğru değil. Öte yandan kilometre taşı misali hem konum hem fikir bazlı ilerlemelerin öznel yorumlardan uzak değerlendirilmesi mümkün olacak gibi... Tabi sürecin yeterli verilerin depolanması için gerekli olan yıllara ihtiyacı göz korkutmuyor değil.
Keşfin yapılması ve ilerlenmesi konusunda elde edilen sonucun havada kalması durumu tarih sahnesin oldukça sık yaşansa da fikirler genelde alıcısını buluyor. Hareketlerinin yorumlanmasında hayvanların uzuv yapısı detaylı incelenerek kullandığımız taşıma araçlarına ilham oluyor. Şimdi ya ilham aramalı, ya ilhamdan çıkışlı temellere bakmalı ya da ilham olacak şeyler yapmalıdır.
Masamın üzerinde yer alan ve pek kolay silinebilen bu çizgiler gibi her gün gezegen üstündeki çizgiler siliniyor ve yenileri ekleniyor. Çizgiyi oluşturmaya başlayan ilk noktada kurulan hayaller, başka bir çizginin son noktasında yaşanıyor...
Kullanılan görseller: 0,1,
Kaynaklar:
https://www.nature.com/
https://www.nature.com/
https://robotics.sciencemag.org/
